علم نورپردازی

علم نورپردازی

خورشید منبع اصلی روشنایی زمین می باشد که طی میلیون ها سال تابش به کره خاکی، طبیعت زمین و موجودات زنده خود را با آن تطبیق داده اند. چشم آدمی که روزگاری تنها خورشید را عاملی برای روشنایی و دیدن داشت نیز ازاین قاعده مستثنی نیست

توجه به این مطلب که چه نورهایی برای چه فضاهایی مناسب هستندو چه تاثیرات مثبت و منفی می توانند داشته باشند و اینکه چه مقدار نور برای هر فضا لازم است، سوال های مهمی هستند که در روشنایی علمی و نور پردازی حرفه ای به آن توجه می شود.

بیان دقیق تر و علمی تر نورپردازی و روشنایی ، محیط هایی همچون خانه ها، ادارات، دفاتر، بیمارستان ها، هتل ها ، موزه ها و … میباشند که در این راستا با مطالعه بر انواع نور از دیدگاه جنس و منابع تولید آن و همچنین تاثیرات مختلف آن بر جسم و روح می توان فضایی ایده آل داشت . اطلاعاتی از فضا همچون ابعاد، رنگ آمیزی محیطی، نور گیر بودن و موقعیت جغرافیای و همچنین جنس و نوع دیوار ها و سقف از جمله اطلاعات مورد نیاز طراحی نور می باشد .

نور بعد چهارم معماری است.

استفاده از ابزار روشنایی دریک محیط علاوه بر کاربرد آن در روشنایی و دید اشیا کاربرد مهم دیگری هم دارد و توجه زیاد آن در معماری و مطلوب ساختن فضا است بطوریکه در علم معماری، نور را پس از ابعاد فیزیکی به عنوان مهمترین عامل در ساختار یک فضا می دانند.

ایجاد فضاهایی با کاربرد خاص به راحتی و با هزینه ای کمتر و همچنین استفاده از یک المان دکوراتیو منحصر به فرد به کمک فن آوری ساخت ابزار روشنایی ، دلایلی موجه برای رویکرد گسترده ی مهندسین معمار و طراحان داخلی به روشنایی حرفه ای و نور پردازی می باشد.

به کمک ابرار نوری و چراغ های روشنایی می توان فضا های مطلوب با توجه به کاربری خاص آن فضا فراهم کرد. تاکید بیشتر بر برخی نقاط خاص، ایجاد سایه روشن ها ، رنگ آمیزی متغیر فضاها ؛ از    ویژگی های استثنایی ابزار نوری می باشد.

سه جزء روشنایی یک محیط

۱- نور محیطی

این نور به طور یکنواخت در فضا پخش می شود به طوری که کل فضای اتاق را روشن می کند.این نوع نور معمولا توسط منبعی که در بالای اتاق قرار می گیرد و یا منبعی که می تواند نور را به همه ی جهات پخش کند، تولید می شود.
این نور عامل اصلی برای دید اشیا می باشد. نور محیطی باعث تفاوت درخشش در اجسام مختلف می شود لذا چشم سریعتر می تواند با محیط تطبیق پیدا کند, در نتیجه چشم با سرعت کمتری خسته می شود. چشم، نبود نور محیطی را کاملا درک می کند, به عنوان مثال مطالعه صرفا با یک چراغ مطالعه، کار نا خوشایندی است. به بیان دیگر نور متعادل محیطی، فضایی راحت و با آرامش خلق می کند که حس خوب بودن را بهبود می بخشد.

 ۲- نور منطقه ای

نور منطقه مجموعه از نور ها در یک فضا هستند که برای فعالیتهای خاصی استفاده می شوند، مثلا برای مطالعه ، کار و یا بحث و گفتگو . نور منطقه علاوه بر این که باید نقاط مورد توجه را پر نور تر کند، باید برای حفظ هارمونی فضا با نور محیطی هم تناسب داشته باشد. نور منطقه ای توسط وسایلی تولید می شود نور خود را می توانند هدایت کنند. انعطاف پذیری بیشتر در دقت ابزار روشنایی باعث می شود که بهتر بتوان نور را به سمت جایی که به آن نیاز است، هدایت کرد. جایی که یک میز کنفرانس به تنهایی با نور محیطی روشن می شود، احساسی که به انسان دست می دهد همانند احساسی است که در یک آشپز خانه ی صنعتی به انسان دست می دهد. به عبارت دیگر نور محیطی یک محیط خاص را برای کاری خاص فراهم می آورد.

 ۳- نور مودی

نور مودی یک فضای دلخواه و پذیرفتنی را خلق می کند. این نور می درخشد اما به ندرت  می تواند فضایی را روشن کند. اما این نور قابلیت های گوناگونی دارد، برقراری ارتباط ، جذبه و افسون و احساسات شدید. هدف نهایی آن آرامش روح و روان آدمی است.
بهترین تاثیر نور مودی هنگام عصر می باشد که هوا به سمت تاریکی می رود. نور مودی نباید زیاد روشنایی بخش باشد تا بتواند تاثیر خود را بگذارد.
نور مودی جایی باید قرار داشته باشد که بتواند بهترین اثر را داشته باشد مثلا روی سقف یا دیوار باشد یا در کناره های پنجره، میز ، دراور ، طاقچه و یا کف زمین قرار بگیرد.